Akono na Silimala

Maria Sapanga na Jakob Mua Laupu, tupela ol i stori.

Jakob Mua Laupu tupela Maria Sapanga bilong ples Kandoka, ol i bin stori long d ispela ninipunga long 1975. Doroti na Devit Counts ol i putim long teprikoda. Ol man na meri long aliai ol i tok dispela stori i olsem samting bilong lap. Na dispela tupela nem, Akono na Galiki ol i nem bilong planti manmeri long dispela kain stori. Dispela stori i gutpela long toksave na skulim meri long gutpela pasin, na long pasin bilong kilim husat meri man bilongen i bin dai pinis, na long wanem samting i kamap sapos man i paitim meri bilongen, o long pasin bilong tupela meri i stap merit long wanpela man. Na tu, i gutpela sapos ol i stori long pasin nogut bilong Silimala. Em i save bikhet na i save pait. Olsem pasin bilong Galiki, em i gutpela: em i save sindaun gutpela. Sapos yu laik save long wanem samting i kamap sapos meri em i kilim em yet, bai yu ken lukim dispela pepa, "Fighting Back is Not the Way: Suicide and the Women of Kaliai" . Em i stap long dispela websait. Na i gat piksa bilong Jakob Mua tupela Maria Sapanga i stap daunbilo.

 

   

Akono wantaim mama bilongen na sisa bilongen, em ples bilong ol long Poporaipi, daunbilo long arere bilong wara Vanu. Na meri bilong Akono hia, em Galiki, em wanpela meri bilong antap liklik long ol. Ples bilongen long Mopala. Orait, nau em i am marit long dispela Akono daunbilo.

 

Orait, ol i stap, i stap, i stap, na em i salim tok nau, i go long kandere bilongen long hap long Kove long wanpela ples ol i kolim Somalani. Em i tok, "Tok bilong mi i go long kandere hia baimbai em i wet long mi. Ating baimbai mi kamap longen. Mi laik painim liklik tambu longen, i kam bai mi baim long meri bilong mi." Orait, i salim tok long wanpela kanu long ol Kove yet, na ol i go toktok long ol, na em i redi longen, baimbai i kam.

 

Orait nau, em nau, em i tokim meri bilongen, i tok, "Galiki, yu wantaim long mama hia na sisa hia redim liklik kaikai bilong mi, baimbai mi go long Kove na mi painim sampela tambu long kandere bilong mi long Kove, i kam bai mi baim meri bilong mi."

 

Orait, ol i wokim dispela kaikai, ol i wokim i tan, na sampela kaikai bilongen i no tan. Orait nau, ol i mumuim dispela kaikai bilongen na ol i slip. Tulait long moning nau, ol i bringim ol kaikai i tan hia wantaim long kaikai i no tan, i go long kanu bilongen pinis. Ol i redim olgeta samting i go, i go, bringim Akono wantaim ol samting bilongen, em i go long kanu nau, ol tripela i stap. Na em nau, sut long kanu bilongen nau, i go aut nau. Orait, i go i go i go, i kamap long maus bilong wara nau, i go olgeta.

 

Na kandere bilongen long Somalani, em i tok olsem, i tok. I tok long pikinini bilongen, pikinini meri, i tok, "Galiki yu stap na yu liklik long Akono, em i troimwe taim bilongen long yumi. Na asde mi stap i stap na i no kamap. Orait, ating tude baimbai i kamap nau. Na mipela go long wok, na yu stap redi long em. Sapos i kam na yu lukim em long ol samting bilongen, baimbai yu bringim i kam long haus." Orait, em meri, pikinini bilongen nau i tok, "Orait, yupela i go. Mi, mi stap." Orait nau, em i stap.

 

I stap, i stap, i stap long haus bilongen, na i laik harim i kamap long nambis, kanu i pairap. "Ai! Wanem kanu i kam insait na i pairap hia? Ating Akono i kam nau." Orait, i laik lukluk, em i stret nau, Akono i kam instait. "Ai! Akono, yu kam nau. Papa ol i go na ol i tok redi long mi, na mi stap wetim yu na em ol i go long wok. Orait, kanu bilong yu i kam insait."

 

Kanu bilongen i kam nau, em i redim ol samting bilong sisa bilongen na i go antap. I bringim ol sut bilongen i putim gut long haus, ol pul bilongen, na i pasim gut kanu bilongen, na i luklukim ol liklik kava bilongen bilong slip wantaim long basket, em i karim i go antap nau.

 

Silimala nau i lukluk i kam nau na i lukim em. Em Silimala, em ples bilongen em i long ai bilong ples i go ausait. Na i lukluk i kam insait nau, em Akono tupela Galiki nau ol i wok long bringim ol samting bilongen i go long haus bilong ol. Na em i tait i kam. Tait i kam nau, i tok nau, "Aaa, em man bilong mi hia. Man bilong mi hia mi tok i kam kisim mi hai, em i kamap nau."

 

Na Galiki i tok, "We man bilong yu? Em sisa hia, em i salim tok i kam long mipela wantaim papa, na em tude nau i kamap. Em i laik kam painim tambu long kandere bilongen hia. Baimbai papa i givim em long tambu na baimbai i go na i baim meri bilongen."

 

"Na olsem wanem? I baim wanem meri? I baim mi tasol. Em i baim mi tasol. Mi, mi meri bilongen tru hia. Mi! Em i kam bilong kisim mi nau."

 

A! We man bilong yu?"

 

Orait, i kirap nau i krosim em nau, na i subim em na i go ausait. "Yu go ausait. No ken kam mekim penim maus bilong mipela. Olgeta taim yu save kam hia na yu mekim penim maus bilong mipela. Na nau tasol Akono i kam na yu kam mekim ol kain kain nabaut long toktok nogut insait long mipela. Yu mekim, sapos lapun i kam baimbai i krosim yu long apinun."

 

"A, em i tambu bilong mi hia. Em i no inap long kam na krosim mi. Em, tambu long mi. Em i save long mi, em Akono i kam bilong kisim mi. Na bilong wanem yu Galiki laik rausim mi? Rausim mi long wanem?"

 

Na Galiki i tok, "Nogat! Em i no man bilong yu. Em i kam painim tambu bilongen long mipela, baimbai i go na i baim meri bilongen. Yu raus. Go aut! Yu go ausait! Yu gobek log haus bilong yu i stap."

 

"A, Galiki, wanem? Yu no sem liklik long mi? Yu no ken mekim planti toktok long mi. Yu mas sem liklik long mi. No ken mekim tok olsem. A, Akono, ating i hangre hia. Mi go kukim liklik kaikai bilongen pastaim."

 

"A, yu kukim kaikai bilong wanem? Na lukim, em kaikai i tan hia bilongen, na kaikai i no tan. Em dispela i tan i kam na mi mekim hatim hia baimbai i kaikai, na em i no laikim kaikai. Lukim, em i slip i stap."

 

Orait, Silimala nau i bihainim olsem i tok, "O, em dispela kaikai hia, maski. Mi mas go kukim nupela kaikai bai em i kaikai." I go hia na i wokim paia. Dispela paia i no paiawut i strongpela olsem diwai tru. Em ol samting nabaut nabaut i kisim i kam na i winim paia i go na i lait, bihain i dai, i go bungim gen na i putim taro i go, na dispela taro hia i no tan. Liklik hap i tan na olgeta hap hia, olgeta hap bilong ol taro hia, i no tan olgeta. I wok long skrapim nating long kina hia, i pinis, i karim i kam, i karim i kam nau, "Akono, em i kaikai bilong yu hia. Mi kukim. Em hia. Yu kaikai. Yu kaikai, na mi stap wetim ol tambu bilong mi. Ol tambu bilong mi bai i kam long apinun."

 

Na Galiki i kirap i tok, "Ai! Dispela kaikai bilong yu i nogut. Rausim!"

 

"Yu rausim bilong wanem?" Em Silimala nau, "Yu rausim bilong wanem? Em, mi tingting long man bilong mi na mi laik kukim kaikai bilongen. Nau em dispela kaikai i kol hia i go, yu hatim long paia. Na em dispela nupela kaikai bilong em, mi yet mi kukim. Mi meri bilongen yet, mi kukim, na em i mas kaikai."

 

"Nogat!" Galiki i tok, Silimala i strong. Galiki i subim i go ausait, i kam insait. I subim i go, i kam insait. Tupela mekim, mekim nau, Galiki no moa strong nau, maus bilongen tu i no moa strong. Nau Galiki i kirap i go na i karim dispela taro hia Silimala i kukim. I karim troimwe i go daun, pik i kaikaim ol nau. Orait, ol i stap.

 

Apinun, papa bilong Galiki nau ol i kam insait. Orait, Galiki i kirap i tok nau, "O! Papa. Akono i kam pinis."

 

"A, em i kam pinis?"

 

Yes, em i stap. Na yu kam na yu mas rausim dispela meri pastaim long mipela. Mi rausim, rausim, na em i strong tumas, na mi rausim em, mi paitim em, na dispela meri i strong tumas na maus bilong mi i pen. Na em i wok long stap, na i mekim ol pasin ol toktok antap long Akono ia, na mi tupela Akono i sindaun i stap. Akono i rausim na mi, mi rausim, na i no inap tru. Dispela meri i strong tumas. Olsem wanem?"

 

Orait, bikpela man i kirap i kam nau i ok, "Silimala, yu mas go aut. Yu go long haus bilong yu. Lukim, dispela haus i no inap long yumi. Mi planti tumas. Na yu mas go bek long haus bilong yu."

 

"O, baimbai mi go we? Baimbai mi go long wanem haus? Em! Haus hia. Mi tupela man i slip long bret hia, na yupela i slip nabaut hia long ol bet bilong yupela. Na man bilong mi em i kam bilong kisim mi, orait, mitupela mas slip hia long bet. Bet bilong mipela."

 

Orait, lapun hia i krosim na i rausim em i go ausait, i nogat, i kam insait. Mekim, mekim, ol i no inap. Orait nau, ol i stap i stap, tudak. Em nau wantaim Akono ol i slip long wanpela bet.

 

Orait, ol i slip i go, tulait. Nau ol i stap nau, ol i tingting. "A, baimbai yumi mekim wanem long dispela meri baimbai i pinis long bihainim Akono, na Akono i go bek long ples bilongen? Bai yumi wokim pasin olsem wanem longen?"

 

Orait, ol i go daun nau na ol i tokim Akono, "Akono, ating bai yu giaman na yu kisim Silimala na yutupela go long gaden. Yutupela go long gaden, yu giamanim em long wanem kain toktok baimbai Silimala i wok long raun yet long bus, yu kwiktaim yu kam, kisim kanu bilong yu, yu putim sel na go nau. Na yutupela i go, na mipela bai mipela redim ol samting bilong yu. Liklik tambu bilong yu bai mi redim, mi putim insait long basket bilong yu. Na ol karuka bilong yu, ol sisa bilong yu i pasim pinis, na ol pul bilong yu bai ol i pasim pinis. sapos yu ranawe long dispela Silimala na yu kam, haisim sel tasol yu ran nau, yu go pinis."

 

Orait, Akono i kirap i tok, "A, Kandere, ating i olsem. Ating baimbai yumi mas wokim wanpela tingting olsem. Long wanem, meri hia baimbai sapos i bihainim mi i go long ples, i nogut. Bai i go bagarapim Galiki hia."

 

Orait, bikpela man nau i kirap na i tokim ol, "A, Silimala. Ating tude nau bai yu tupela Akono i go long gaden. Yupela i go bai Akono i wokim klinim liklik gaden bilong mi pastaim."

 

"O, gutpela. Tambu, tambu bilong mi, em i gutpela tok bilong yu. Mi tupela Akono i go. Mi tupela Akono i go bai i wok long klinim gaden bilong yu hia. Em olgeta taim i no save klinim gaden bilong yu na em nau tude tasol. Tingting bilongen, ating tingting bilongen i kisim mi tumas na i kam nau. Na i orait. Bai mitupela i go, na i gat sampela stik taro i stap, bai mi yet mi planim na em bai i klinim hap moa."

 

Orait, bikpela man i kirap i tok, "Em, yutupela i go bai lukim dispela hap tasol. Akono i klinim na yu tu planim ol stik bilong taro hia."

 

Orait, tupela i go. Em Silimala i sindaun na Akono i sut longen. Ol i gooo, insait long bikples nau, larim kanu i stap, tupela i go long gaden nau. Na Akono nau i wok long klinim, klinim, klinim, na Silimala em i planim ol stik taro hia. Mekim, mekim, mekim, mekim nau, Akono i lukim san i kam, ating ait klok samting olsem. Orait, em i kirap i tok, "A, Silimala, mi laik dring tru hia. Wara i stap we?"

 

"Na olsen wanem? Mi go pulimap."

 

"O, gutpela tru. Yu karim sel wara na go pulimapim bai i kam mi dring. Mi laik dring tru. Bikpela san i kukim mi na mi, bel bilong mi i hat moa. Yu kisim liklik wara i kam bai mi dring."

 

Orait, Silimala i go pulimap, Akono i go daun i tokim dispela pisin, ol i kolim vovo, longpela nek bilongen. Em i kirap i tok, "Sori! Kandere, yu stap long dispela wara, na sapos Silimala i kam na i singaut long mi, baimbai yu ansa. Long wanem, baimbai em i harim tanim, tanim, na mi go long ples bai mi kisim kanu na mi ranawe longen. Dispela meri mi no laikim. Mi no laikim tru."

 

Voro i ok, "O, i orait. Yu go. Kandere, yu go. Mi, mi stap."

 

Orait nau, Akono nau i ran tasol i kamap long nambis, i pulim daun kanu, i sut, i sut, i sut, i sut long Somalani. Ol samting bilongen ol i redim i go long kanu. Akono i kirap i tok, "Kandere, mi go olgeta. Yumitupela no inap long stap toktok moa. Mi go nau."

 

 

O, yumitupela i toktok long wanem? Yu kam toktok long pe bilong meri bilong yu, na wanpela tambu bilong mi. Tambu bilong mi, mi redim pinis, mi pulimapim long basket hia, mi putim i go long bet bilong kanu pinis. Yu goapim kanu bilong yu tasol, yu haisim sel bilong yu, na yu go nau."

 

Orait, i go long kanu bilongen tasol, ol i hoisim sel bilongen, putim stia nau, ir ran. Orait, i ran nau i go pinis. Na Silimala i karim wara, i wokabaut i kamap, Akono i nogat nau. "Akonoooooo!"

 

I go Voro, "hoooo!"

 

"A, yu mekim yu go olsem wanem?" I karim wara na i bihainim Voro i go. I bihainim Voro i go long wara , i nogat. I lukim meri i wokabaut olsem i kam, em i plai hait tasol, i go long het bilong wara, antap.

 

"Akonoooo!"

 

"Hooo!" Long het bilong wara. I go bek, meri i go bek.

 

"A, yu olsem wanem yu tantanim mi olsem? Wara hia mi karkarim hia.." I karim i gooo, Voro i mekim olsem, i laik lukim, meri hia i ran long wara i kam. I plai isi tasol, i kam long hap daunbilo, long wara long hap daunbilo.

 

Em i go singaut antap, "Akonooooo!"

 

"Hooo!" daunbilo.

 

"O, yu olsem wanem yu tantanim mi tumas? Wara hia mi wok long bihainim yu longen hia. Na yu painim wara? Em wara hia, wara mi karkarim."

 

Orait, i laik wokabaut i gooo, long daunbilo long wara, i laik singaut, em i ansa antap. Orait, tupela i tanim, mekim, mekim, mekim, mekim nau, tingting i bruk long Silimala nau. "O, ating mi no ken singaut. Mi mas go isi hia na save gut long dispela man pastaim, husat hia." Orait, em i singaut nau, i singaut i go na Voro i harim. "Hooo!" daunbilo. Orait, em i gooo, klostu nau, na Voro i lukim pinis nau. Na em i plai olsem i go antap.

 

Orait, em Silimala i no moa singaut nau. I tok, "Sapos mi singaut moa baimbai i ansa gem long wara antap. Na maski! Mi no ken singaut. Mi mas go isi na lukim dispela man pastaim."

 

Orait, wokabaut isi, isi, isi, i gooo, na Voro i putim ia bilongen long singaut bilong Silimala hia, na em i no lukluk long rot. Em i stap i wok long kaikaim kindam na ol samting nabaut long wara tasol. Mekim, mekim, mekim, i laik kirap nogut, Silimala i kamap. I kirap i ap: parparparparpar! I pairap em i plai nau. Silimala i tok, "Ooooo! Boi! Em dispela, longpela nek bilongen hia. Em i wok long giamanim mi na i tanim nabaut mi, mi go long wara daunbilo, mi go long wara antap, na mekim, mekim, mekim, na mi sotwin tru long pasin bilongen. Em dispela, longpela nek bilongen hia, a? Em i mekim na man bilong mi ating i ranawe pinis."

 

I kirap hia, i troimwe wara i go i stap hia, em i ran i laik kamap long nambis, kanu i no stap. I swim hia, swim, swim, swim, swim, em i swim na i go ananit long solwara. I gooo, i laik kirap long Somalani, i laik kamap, i lukluk. "A, bilas bilong kanu bilong man bilong mi i no stap. A, yupela, Akono i stap we?"

 

Ol i tok, "A, akono yutupela i go long wok na olsem wanem?"

 

"A, nogat! Yu no ken giamanim mi. Em yupela i mekim trik long mi hia, na mi go na mi bringim mi stap nau, longpela nek i wok long giamanim giamanim mi nau. Em Akono i kam na mi lukim ples bilong kanu bilongen, i no stap. Ating i go pinis."

 

I kirap hia, i swim nau. I swim nau, i ran insait long solwara i go, i go, i go, i go , i go antap long Milimata hia i laik lukluk, em i ran long Kapo. "Aaa, sori, Akono. Mi ting wanem i go longwe , na em klostu tumas hia. Baimbai yu go we? Baimbai mi ken kamap long yu." I go daun bek long solwara, . I go, i go, i go, i go, i laik kirap long Kapo, nogat em i lukluk i kam, sel em i ran stret long Nutanavua. "Aaa, klostu pinis." Orait, i go daun gen. I swim, swim, swim, swim, i laik go antap, i laik lukluk, em klostu long Aria nau. "Aaa, yu tasol hia." Orait nau, i abrusim Aria na em i go daun swim, i laik go antap gen, i stret long em long Mohea. I kirap i pulim saman bilong em nau. I holim saman bilong em nau na i pulim daun. "A, Akono, sori. Mi tokim yu, olsem wanem yu ranawe long mi? Yu ranawe long mi baimbai yu go maritim husat? A? Wanem gutpela meri bilong yu? Em dispela meri yu troimwe mi na yu laik go long em, em Lek Pul hia, lek bilong em pul? Dispela i no wanpela meri tru. Lukim, mi. Lek bilong mi hia i pat moa, tupela han bilong mi i pat, na mi kamap gutpela, smatpela meri tru. Na bilong wanem yu laik ranawe long mi na yu go long dispela meri nogut hia?"

 

Akono i kirap, i kilim em. I brukim em nabaut. I brukim i gooo, liklik hap, liklik hap, liklik hap, i troimwe i go daun. Em i ran i go pinis.

 

Orait, em i go, ol skin bilongen i bung, na i pas wantaim. I pas wantaim i go, i go, i gooo, i kamap i go gutpela gen, olsem man gen nau, i swim. I swim i go, i pulim saman bilongen. "A, yu kilim mi na yu brukbrukim mi nabaut, na mi ting yu go pinis, na yu tasol hia. Yu no inap long kilim mi. Na mi tokim yu stret. Em, mi gutpela meri bilong yu. Na yu no ken kilim mi."

I go antap na Akono i kirap i tok, "A, yu ting mi no gat meri? Mi gat meri i stap long ples. Bilong wanem yu wokim dispela pasin na yu kam na baimbai olsem wanem? Mi, mi no laikim yu." I go daun i kilim, kilim, kilim, i brukim nabaut, i troimwe long ol hap nabaut, i go, na em i putim stia long kanu bilongen i ran i kam. Em i go nau i go pas gen. I pas, i pas, i gooo, stret olsem bipo. I swim i kam i goo, i pulim saman bilong em i go daun gen nau. Orait, Akono i wok long kilim em. Mekim, mekim, i no inap nau, i larim nau, i sindaun long bet bilong kanu nau, na i sindaun i stap. Na Akono nau i holim stia long ol nau, ol i ran liklik hap tasol hia, inap long Iboki na i kam, ol i daunim sel long maus bilong Vanu. Orait, ol nau, ol i daunim sel nau, ol i raunim kanu i go insait long maus bilong Vanu nau, na ol i bihainim wara i go antap. Na Galiki i laik lukluk, i lukim kanu nau. "Aaa, ating Akono i kambek. Ating em Akono tasol em i kam nau." Na i laik lukluk, wanpela man i sindaun. "A! Mama, ating em Akono hia i kam, na husat i sindaun olsem meri hia? Ating ol dispela sisa bilongen, ol pikinini bilong kandere bilongen. Em wanpela hia tupela i kam, o husat?"

Orait, ol i lukluk long ol i kam, kam klostu nau, na sisa bilong Akono nau i tok, "O! Mama, mi tokim yu, em Akono i go na i kisim dispela Lek Pul hia. Em Silimala hia, i kisim Silimala long Kove. Em Silimala i sindaun. Yu ting husat hia. Em silimala tasol."

Orait nau, em i kirap na i tanim tok bilong tambu bilongen hia, meri hia, em meri bilong sisa bilongen. "A, Galiki, yu wetim dispela Akono i sut long dispela Silimala i kam, bai yumitupela kilim em."

Na Galiki i tok, "O, sori. Sori tumas! Poroman, bai yumitupela kilim bilong wanem? Em Akono ating i laikim dispela meri bilongen na i go kisim long Kove. Na i orait. Bai yumitupela kilim bilong wanem? Meri bilongen i stap. Mi wanem, wanpela meri tru hai, mi? Ating tingting bilongen i strong long dispela meri bilongen, na em i gooo, na i kisim nau. Na i orait. Yumitupela no ken kilim meri bilongen. Yumitupela i stap."

Orait, ol i kam nau, ol i kam, kam, sut i kam, i go insait. Orait, Akono nau i kirap na i singaut long meri bilongen tu nau. "Galiki, yu kam karim ol samting i go daun." Orait, Silimala i kirap i tok, "Wanem? Husat yu singaut bia i kam kisim ol samting long kanu? Em ol samting bilong husat? Ol samting bilong mi. Em olgeta tambu hia, na olgeta sut hia, olgeta pul hia, na ol karuka hia, em ol mekpas, mekpas hia, em tambu bilong mi. Em bikpela man hia, em i wokim dispela tambu hia, bilong mi tasol. Na husat Galiki yu singaut longen bai i kam karim ol samting long dispela kanu i go daun? Aaa, Akono? Em olgeta samting hia bilong mi."

Orait, Akono i kirap i tok, "No, i no ol samting bilong yu. I ol samting bilong Galiki. Em i no bilong yu."

"Nogat! Em olgeta samting ol i redim na ol i tokim mi pinis longen. Ol i tok, 'Em ol samting bilong yu tupela man bilong yu.' Orait nau, em hia, na mi bosim ol. Na Akono, bai mi stap long wanem haus?"

Na Akono i kirap i tok, "A, nau we haus bilong yu? Yu no gat haus."

 

"A, nau dispela bikpela haus bia bilong husat? A?"

 

Na i karim ol samting i go insait long bikpela haus bilong Akono wantaim Galiki hia. I kirap i krungutim Galiki i go sindaun olsem. "Wanem samting hia i kam sindaun long haus bilong mi hia? Go ausait! Go ausait na ol samting bilong mi i kam insait. Em haus bilong yu hia? Haus bilong yu ol i redim long yu? A? I no haus bilong yu, i haus bilong mi. Klia! Go ausait na ol samting bilong mi i kam insait."

 

Orait, i rausim Galiki nau i go ausait. Na em tambu bilong Galiki hia, em sisa bilong Akono i kirap i tok, "A, Galiki, yu no ken larim dispela meri. Yumitupela kilim pastaim."

 

Na Galiki i ok, "O, sori, yumitupela no ken kilim. Em ating i laik bilong Akono na i go kisim meri bilongen long Kove na i kam na i orait. Maski!" Orait, em nau.

 

Silimala nau i putim ol karuka, olgeta samting, na pul, na dispela basket tambu i karim i go insait long haus hia, na i troimwe ol dispela ol purpur bilong Galiki i kam i go ausait. "Ol samting bilong yu i go ausait na painim haus bilong yu. Em i no haus bilong yu, bai yu kam sindaun amamas longen. Em i haus bilong yu? Haus bilong mi, mi holim. Akono i laik painim tambu bilong mi long Kove baimbai em i mas baim mi, em i mas baim mi. Em bai ol boi bilong mi i kam kisim pe bilong mi."

 

Em nau. Na baimbai olsem wanem? Akono i no gat toktok. Na meri bilongen tu. Silimala i rausim em nau, i go aut i go sindaun ausait. Tupela poroman bilongen, sisa bilong Akono i sindaun na lapun meri hia ol i sindaun. Na Akono i kirap i tok, "Galiki, yu no ken tingting long pasin bilong dispela meri. Em kandere bilong mi wantaim long ol sisa hia, ol i traim long Kove, ol i mekim, mekim, mekim, na dispela samting em i pasin bilong em olsem hia. Lukim, mipela i kam long solwara, mi kilim, mi brukim nabaut, nabaut, nabaut, na mi troimwe long solwara. Mi kilim, mi brukim nabaut, nabaut, nabaut, na mi troimwe nabaut i go. Bihain olgeta skin bilongen, ol bodi bilongen i go pas wantaim, i pas, i pas, i pas, i gooo, i kamap bek olsem man gen i kam. I daunim saman bilong mi i go daun, i kam antap long bet bilong kanu. Na mi mekim, mekim, na mi no inap, na lukim nau. Mitupela i kam insait na olgeta samting bilong yu, yu lukim, em i bungim i go bilong em nau. Na yutupela mas paitim em, halivim mi liklik." Na Galiki i tok, "Sori. Akro, mi no inap longen. Yu yet. Yu yet! Tingting bilong yu i kisim dispela meri bilong yu. Orait, yu kisim na ol i kam. I orait. Skin bilong mi bilong wanem? Bilong paia bilong em sapos i laik kukim mi. I orait."

 

Orait, Silimala i wok long kukim em planti de, planti taim, na ol sua bilong skin bilong Galiki i nogut tru. Dispela ol sua i laik drai, nupela i kamap. Olpela sua i laik drai, nupela i kamap. Em Silimala i wok long kukim em oltaim, oltaim long paia. Orait nau, Akono i wok long lukim pasin ol i mekim long meri bilongen i gooo, na bel bilongen i nogut tru, i sori tru long meri bilongen. Na i tok, "Wanem kain bai mi mekim long dispela meri?"

 

Orait nau, i kirap i giaman long sik nau. I go daun slip long bet, i nogat, i go antap. I go daun slip, i nogat. I go winim paia, na i bungim paia nau. I sindaun long paia nau, i wok long krai nau. "Ooooo, o sori Silimala. Silimala, sori. Bel bilong mi, insait long olgeta hap bilong bel bilong mi i haaat nogut tru, na mi laik baimbai mi mas dring gutpela wara tru, orait, bai bel bilong mi i orait. Sapos wara i narapela kain olsem klostu long swam, klostu long solwara na yumi dring i go, i olsem baimbai mi no ken inap long orait. Mi laik wara tru, olsem kolpela wara tru. Na mobeta yu mas painim gutpela wara na pulimapim i kam bai mi dring, na mi orait. Lukim! Lukim! Skin bilong mi, olgeta skin bilong mi i guria , guria olsem. Ating baimbai mi no inap long stap long yu. Ating baimbai mi dai hia. Em tasol, orait bilong mi long wara. Gutpela wara, mi dring, baimbai mi orait. Na sapos mi dring ol wara, i nogut olsem, ating tude tasol mi lusim yupela nau."

 

Silimala i kirap i tok, "Na wara i gutpela i stap we? A? Akono, gutpela wara i stap we?"

"O, mi laikim ol Mondumo, antap."

 

Orait, Silimala i kirap nau. I kisim ol sel wara bilong ol nau. Na Akono i kirap i tok. "Mi laikim yu pinisim dispela sel wara bilong yumi na dispela ol sel wara bilong lapun meri hai, na bilong tupela Galiki hia, pinisim. Na yu sutim tu mambu, baimbai yu putim long sol. Mi laikim planti wara, sapos i kam bai mi dring oltaim, oltaim, bai olgeta bel bilong mi i kol na mi orait hia."

 

Orait nau, i pulimapim ol dispela wara hia, bilong Galiki tupela mama bilong em na em Galiki hia, meri bilong Akono hia, skin bilongen paia i kukim hia, na bilong ol, bilong em Silimala yet. Orait, i pulimapim i goo, planti basket moa, na i sutim wanpela mambu. Orait, i go na i putim long sol bilongen nau, i karim dispela sel wara nau i go. Orait, em i go antap liklik long liklik hap olsem maunten hia, i go antap. Akono i tok, "Tupela meri, mekim hol, mekim hol. Yupela mekim hol hariap." Orait, ol i mekim hol i goo, pinis nau, na em i kirap nau i tok, "Yutupela go katim dispela banana hia, tuanga aitama (papa bilong ples) hia, katim namel bilongen, na i kam na yumi pasim karuka longen na putim i go long hol. Na yupela pilim, sapos i taim Silimala i laik kambek, orait yupela i statim krai nau."

 

Orait, ol i redim namel bilong banana hia, i kam na i putim karuka bilongen nau, na ol i karimapim pinis. Ol i pasim ol rop na ol i putim i go daun long hol nau. I putim i go daun long hol nau, na ol i wet. Ol i wet, wet, wet, i go, longpela taim liklik nau, na Silimala em i pulimapim wara pinis. I pulimapim mambu nau, i karim long sol nau, i wokabaut i kam antap nau. I wokabaut i kam, i kam, i kam, i kam. I go antap long kil hia nau, i bihainim kil i kam. Na em ol nau i statim krai nau. "Aiaooo, aiaooo, aiaooooo! Aiaooooo aaaa! Silimala, baimbai yu karim wara i kam, husat i dring? Man bilong yu i dai pinis."

 

Na Galiki em i krai olsem, "O sisa, sisa i dai nau."

 

Na lapun meri, "O, sori, pikinini. Pikinini bilong mi nau. Samting hia em i wanpela tasol, na em i dai. Wanpela tasol na em i dai, na bai olsem wanem long mi? Em i wanpela pikinini bilong mi tasol. A, Silimala, bai yu karim wara i kam husat i dring? Akono i dai pinis.

 

Na ol i wok long krai nau. Na narapela Galiki hia, "O, sori, man bilong mi i dai nau. Sori, man bilong mi i dai nau. Akono i dai pinis. Em mitupela i no stap long taim liklik nau, na em i dai pinis. Bai mi olsem wanem?"

 

Na sisa bilong Akono i krai gen nau, i tok, "Silimala, yu kam kwik. Baimbai mi krai. Wara hia bilong wanem? Bai yu karim i kam, bai husat i dring? Man i dai pinis."

 

Silimala i harim olsem, em i kirap nau, i troimwe olgeta wara i go daun bruk nabaut i go. Sel, dispela mambu hia i sutim, i troimwe tu i go bruk nabaut bihain longen. Em i ran i kam nau.

 

"Ooooo, yupela mekim na mi go nau, na mi no lukim ai bilong man bilong mi, na i dai pinis. Yupela klia, mi lukim em pastaim. Tupela ating yupela kilim mi na mi bihainim man bilong mi. Nogut bai mi no inap mi stap tru. Mi no laik, mi no laik. Kilim mi! Yupela kisim wanpela vao (stik bilong pait), bai yu putim long het bilong mi, na mitupela slip long hol hia, wanpela hol hia. Mi no laik, mi no laik i stap moa. Bai mi stap na mi maritim husat?"

 

Orait, dispela sisa bilong Akono hia, i kirap tasol long kisim dispela vao, em dispela bilong papa bilong ol yet. Em i dai na samting bilongen i bilong bipo. I karim i kam tasol hia, i putim long het bilong em nau, Silimala i pinis olgeta. I go wantaim long namel bilong banana hia. Ol i karimapim, graun i go pasim olgeta, tupela wantaim banana hia. Ol i karimapim, graun i go pasim olgeta, tupela wantaim i slip long graun. I no moa kirap nau. Pinis olgeta. Em nau. Silimala i dai wantaim long dispela banana i go pinis. Na Galiki nau i kambek long man bilongen, tupela i sindaun gut nau.

Em tasol.